کفیل یا ضامن چه کسی است؟
کفیل یا در اصطلاح عموم جامعه، ضامن Surety کسی است که در دادگاه حاضر می‌شود و تعهد می‌دهد که تا زمانی که متهم با قید کفالت آزاد است، از اوسرپرستی کند و او را تحت نظر و مراقبت خود قرار دهد.
ضامن هم چنین با امضای التزام نامه Recognizance وجهی را نزد دادگاه متعهد می‌شود. با انجام این کار، در صورتی که متهم شرط یا شروطی از کفالت Bail را انجام ندهد یا هنگام احضار در دادگاه حاضر نشود، ضامن ممکن است بخش یا کل وجه الکفاله را از دست دهد.
نکات مهم در ضمانت
ضمانت مسؤلیت بسیار خطیری است و رعایت نکات و مسایل زیر از سوی اشخاص ضروری است:
• قبل از به عهده گرفتن مسؤلیت ضمانت حتما با وکیلی مشورت کنند تا در جریان دقیق تعهدات ضامن قرار گیرند.
• در صورتی که مطمئن نباشند که می‌توانند شخص را تحت نظر، مراقبت و سرپرستی خود قرار دهند، هرگز کفیل او نشوند.
• اگر ضامن کسی شوند که نتواند شرایط حکم دادگاه را رعایت کند، وجهی را که برای کفالت بر عهده گرفته‌اند باید به دادگاه پرداخت شود.
• وظیفه کفالت تا زمان بسته شدن پرونده بر عهده کفیل یا ضامن است. در برخی از موارد، این مسئله ممکن است زمان زیادی طول بکشد.
• قبول وجه در ازای ضمانت افراد خلاف قانون است.
• پیشنهاد پول نیز برای ضمانت افراد جرم محسوب می‌شود.
وظایف کفیل چیست؟
• حصول اطمینان از حضور به موقع و سر تاریخ مقرر متهم در دادگاه
• حصول اطمینان از این که متهم شرایط حکم ضمانت یا التزام نامه را رعایت می‌کند
• شرایط ممکن است مستلزم این باشد که متهم خود را به پلیس معرفی کند و یا مقررات منع رفت و آمد هنگام شب را رعایت کند. هم چنین ممکن است دادگاه به متهم دستور دهد که سلاح در اختیار نداشته باشند، الکل مصرف نکند و یا به طور مستقیم با قربانی و خانواده وی تماس نگیرد. ضامن نیز نباید از طرف متهم با قربانی یا خانواده وی تماس بگیرد.
چه کسی می تواند ضامن شود؟
از آن جایی که ضامن باید بر متهم نظارت داشته باشد، کسی باید داوطلب چنین کاری باشد که توانایی انجام آن را داشته باشد. از جمله عواملی که دادگاه در تعیین صلاحیت ضامن در نظر می‌گیرد می‌توان به مدت آشنایی ضامن با متهم، وجود رابطه خویشاوندی بین آن‌ها، نزدیکی محل زندگی آن‌ها و ارتباطات و دفعات تماس آن‌ها با هم، اشاره کرد.
کفیل یا ضامن هم چنین باید دارای تابعیت کانادا یا مقیم دایم این کشور و فاقد سابقه کیفری باشد. اما، سوابق کیفری ناچیز و نسبتا قدیمی معمولا در نظر گرفته نمی‌شوند. هم چنین اگر شخصی قربانی جرم باشد، نمی‌تواند ضامن متهم باشد. در کل، شرایط ضمانت به میزان اتهامات شخص بستگی دارد.
ضامن هم چنین باید به دادگاه ثابت کند که دارایی کافی دارد تا شخص را به قید کفالت آزاد کند. در بسیاری از موارد لازم نیست که شخص مبلغ ضمانت یا کفالت را به صورت نقدی به حساب دادگاه واریز کند، اما حتما باید وجه الکفاله یا وجه ضمانت را داشته باشد. دارایی می‌تواند اموال منقول به نام شخص، حساب‌های بانکی و سرمایه گذاری‌ها باشد.
به طور کلی، افراد زیر برای مثال از نظر دادگاه نمی‌توانند ضامن باشند:
• افرادی که ضامن اشخاص دیگر هستند
• افراد صغیر
• افراد متهم به همان جرم
• وکیل متهم
• افراد غیر ساکن در استان
• افراد قربانی، مانند همسر که مورد خشونت خانوادگی قرار گرفته باشد
آیا حضور ضامن در دادگاه الزامی است؟
بعضی اوقات ممکن است از کفیل درخواست شود در دادگاه حاضر شود و شهادت دهد که توانایی سرپرستی متهم را دارد. در چنین مواقعی قاضی می‌تواند ازکفیل سؤال‌هایی بپرسد.
عدم رعایت شرایط کفالت از سوی متهم، چه عواقبی دارد؟
کفیل یا ضامن، در صورتی که متوجه شود متهم شرایط کفالت از جمله احضار به دادگاه هنگام ضرورت را رعایت نمی‌کند، باید با پلیس تماس بگیرد. از نظر دادگاه، کفیل «زندانبان متهم در جامعه» و ملزم به اجرای شرایط کفالت است.
اگر متهم تحت تعقیب قرار گیرد و به جرم خود اعتراف کند، یا در عدم رعایت شرط یا شروطی از کفالت مقصر شناخته شود و یا در دادگاه حضور نیابد، نماینده دادستان می‌تواند از ضامن درخواست کند تا وجه الکفاله‌ای را که هنگام ضمانت شخص متعهد شده است، به حساب دولت واریز کند. اگر نماینده دادستان چنین درخواستی بکند، جلسه رسیدگی به این موضوع تشکیل می‌شود و کفیل فرصتی خواهد داشت از خود دفاع وقاضی را متقاعد کند که وجهی را به دادگاه نپردازد. در پایان جلسه رسیدگی، قاضی تصمیم می‌گیرد که آیا ضامن باید کل وجه ضمانت یا بخشی از آن را بپردازد و یا اصلا لازم نیست وجهی پرداخت کند.
مادری در آنتاریو ضمانت پسر خود را به عهده گرفت. یکی از شرایط کفالت این بود که پسرش همراه خودش زندگی کند، اما پسر این شرط را زیر پا گذاشت و در نتیجه، دادگاه مادر را در نقض التزام نامه مقصر دانست. دادگاه مادر را به همدستی با پسرش در ارتکاب جرم گناهکار دانست. پسر چند ماهی در آدرس جدید زندگی می‌کرد. مادر به او در نشانی جدیدش سر زده بود و چند بار هم تلفن کرده بود. برای دادگاه معلوم بود که مادر می‌توانست ضمانت پسرش را به دلیل نقض شرایط کفالت لغو کند و در نتیجه حکم داد که قصور مادر و عدم جلوگیری وی از این کار پسرش حاکی از قصد مادر برای مساعدت به ارتکاب جرم است.
آیا می‌توان از کفالت انصراف داد؟
در هر مرحله زمانی می‌توان از کفالت انصراف داد. اگر کسی بخواهد از ضمانت انصراف دهد، می‌تواند به دادگاه مراجعه و درخواست خود را ارایه دهد. در صورت برداشتن ضمانت، اگر متهم همراه کفیل باشد، باید به زندان برگردد. اگر همراه کفیل نباشد، حکم جلب وی صادر خواهد شد.
اگر کفیل بر این باور باشد که متهم تهدیدی برای امنیت وی است، نباید سعی کند وی را با خود به دادگاه بیاورد. با صدور حکم دادگاه، پلیس می‌تواند متهم را دستگیر کند و با انجام این کار، تعهدات کفیل یا ضامن پایان یافته تلقی می‌شود.
در صورت معرفی کفیل جدید، آیا جلسه رسیدگی دیگری برای متهم تشکیل می‌شود؟
بله. اما در برخی موارد، این امر ممکن است ضرورتی نداشته باشد، چرا که نماینده دادستان ممکن است موافقت خود را با جایگزینی ضامن بدون تشکیل جلسه رسیدگی اعلام کند. در هر صورت قاضی یا قاضی دادگاه بخش Justice of the peace باید موافقت خود را با جایگزینی کفیل اعلام کنند.
