بسیاری از شرکتها و سازمانها هنگام استخدام کارمندان و داوطلبان مشاغل، از آنها میخواهند تا نسبت به اخذ و ارائه گواهی عدم سوء پیشینه Police Record Check اقدام نمایند. تقاضا برای ارائه این گواهی، فقط به کارفرمایان محدود نمیشود و ممکن است مواردی همچون مالکان (هنگام اجاره مسکن) و بعضی برنامههای آموزشی (هنگام ثبت نام برای گرفتن جواز کسب و کار و فعالیت های مرتبط) را نیز در بر گیرد.
هدف از صدور گواهی عدم سوء پیشینه، کمک به ارزیابی کارفرما، مالک، موسسه یا سازمان از میزان درستی، صداقت و امنیت فرد از یک سو و اعتماد و اطمینان به صلاحیت فرد در رابطه با شغل، مسئولیت و یا انجام تعهدات ناشی از عقد قرارداد از سوی دیگر است.
سوابق فرد (اعم از محکومیت کیفری، اتهامات و تبرئه) در پایگاههای اطلاعاتی پلیس Police Databases ذخیره میشود و امکان دسترسی پلیس به این اطلاعات در سطح استانی و فدرال وجود دارد. پلیس کانادا همچنین میتواند اطلاعات بیشتری را در مورد سابقه فرد از پایگاههای اطلاعاتی پلیس آمریکا تقاضا نماید.
اگرچه اطلاعات بسیاری ممکن است در مورد یک فرد در بایگانی پلیس ذخیره شده باشد، ولی پلیس لزوما همه این اطلاعات را در اختیار سازمان یا موسسه درخواست کننده قرار نخواهد داد. در این زمینه، درجه حساسیت مشاغل نیز عامل تعیین کننده در ارائه اطلاعات به شمار میآید. به عنوان مثال، چنانچه فرصت شغلی مورد نظر در رابطه با افراد آسیبپذیر، کودکان، سالخوردگان یا معلولان باشد، یا فرصت شغلی به لحاظ امنیتی حساس تلقی شود، یا فرد به لحاظ ماهیت شغل، امکان دسترسی به مقادیر زیادی پول یا اشیاء گرانبها داشته باشد، ممکن است به تناسب، سطح اطلاعات متفاوتی ارائه شود.
از سوی دیگر برخی قوانین و دستورالعملهای شهرداری مقرر میدارد که پیشینه افراد پیش از کسب جواز یا گواهینامه مشاغل مورد بررسی قرار گیرد. به عنوان مثال برای اشتغال در حرفه معلمی، رانندگی تاکسی و کار در تاسیسات هستهای، بررسی پیشینه افراد ضروری دانسته شده است.
گواهی عدم سوء پیشینه در کانادا، انواع بسیاری دارد اما تمامی آنها در 3 گروه کلی قابل طبقهبندی هستند:
1 – گواهی عدم سوء پیشینه کیفری Police Criminal Record Checks
این نوع از گواهی، منعکس کننده آن دسته از محکومیتهای کیفری است که از نظر ثبت در سوابق فرد، مورد تعلیق یا بخشودگی (چه به صورت مطلق و چه به صورت مشروط) قرار نگرفته است. معمولا هنگام استخدام، از افراد درخواست میشود تا با تکمیل یک فرم، و در صورت ارتکاب جرائم کیفری خاصی، آن را اظهار نمایند. سپس این فرم، تحویل اداره پلیس میشود تا صحت اظهارات فرد، مورد تایید قرار گیرد. در برخی اوقات اداره پلیس، ضمن انگشتنگاری از فرد، فرم یا فهرستی از جرائم کیفری همراه با گزارشی از جزئیات آن را، در اختیار قرار میدهد.
2 – گواهی عدم سوء پیشینه Police Information Check
این نوع از گواهی، سطح وسیعتری از جستجوی اطلاعات نزد پلیس و دادگاههای استانی و فدرال و سایر حوزههای قضایی را شامل میشود. نتیجه گزارش میتواند جزئیات بسیاری نظیر توقیف، دعاوی خانوادگی، دستور منع تردد در محدوده معین restraining order ، سابقه اتهاماتی که حتی به محکومیت فرد هم منجر نشده است و یا سوابق تماس با 911 (مرکز پلیس) را نیز در بر گیرد.
3 – گواهی عدم سوء پیشینه در رابطه با بخشهای آسیبپذیر Police Vulnerable Sector Checks
برای صدور این گواهی، تمامی اطلاعات (اعم از کیفری و پلیس در سطح استانی و فدرال) به ویژه از لحاظ سابقه آزار یا اعمال خشونت جنسی توسط فرد (حتی اگر وی مورد بخشش یا تعلیق مجازات هم قرار گرفته باشد) جستجو میشود. نتایج این جستجو، فقط در اختیار متقاضی و یا سازمان درخواست کننده (به نمایندگی از متقاضی) قرار میگیرد.
فرد آسیبپذیر A Vulnerable Person به فردی اطلاق میشود که به دلیل سن و سال، ناتوانیهای جسمی یا ذهنی و یا شرایط دیگر، برای انجام امور خود متکی به دیگران است. این قبیل افراد در قیاس با عموم مردم، بیشتر در معرض آزار و تهدید افراد معتمد و صاحب اختیار قرار میگیرند. کودکان، سالخوردگان و معلولان از جمله افراد آسیبپذیر به شمار میآیند.
در شماره آینده، اطلاعات بیشتری را در مورد گواهی عدم سوء پیشینه با تاکید بر حقوق فردی و محدودیتهای مرتبط خواهیم خواند.
گردآوری و ترجمه: مرتضی قانون
Compiled and Translated by: Morteza Ghanoun