یک قطره خون، نجات یک زندگی

به چه دلیل باید خون اهدا کنیم؟
در جوامع پزشکی، خون یک نیاز حیاتی محسوب می‌شود. اشخاصی که بر اثر تصادفات به اورژانس برده می‌شوند، به خون نیاز دارند. بیمارانی که تحت عمل جراحی، درمان سرطان، معالجات آثار سوختگی، و یا بیماری‌های خونی هستند، به خون نیاز دارند. برای تامین خون تازه و سالم، همیشه به اهداکننده خون نیاز است. قانع کننده نبود؟ یک اهداکننده می‌تواند جان 3 نفر را نجات دهد.

آیا دلیلی برای اهدا نکردن خون وجود دارد؟
تنها در صورت وجود شرایطی خاص، بیماری، یا عواملی که زندگی‌تان را به مخاطره بیندازد، از اهدای خون باید جلوگیری کنید. اگر بر اثر فعالیت‌های مخاطره‌آمیز، احتمال وجود HIV یا هپاتیت در شما وجود داشته باشد، و یا ایدز یا HIV مثبت داشته باشید نمی‌توانید خون اهدا کنید. در نهایت اگر از وضعیت بیماری خود مطمئن نیستید، حتما قبل از اهدای خون با پزشک خود مشورت کنید.

آیا قادر به اهدای خون هستم؟
اگر حداکثر 17 سال دارید و در کل از شرایط سلامتی خوبی برخوردار هستید، می‌توانید اهدا کننده خون باشید. اگر در دهه 60 و 70 از سن خود قرار دارید، قبل از اهدای خون باید با پزشک مشورت کنید. همچنین باید حداقل 50 کیلوگرم (110 پوند) وزن داشته باشید. اگر در 6 ماه اخیر دندانپزشکی بوده‌اید، آنفولانزا یا سرماخوردگی داشته‌اید، خالکوبی کرده، و یا گوشتان را سوراخ کرده باشید، باید مدتی بگذرد تا بتوانید خون اهدا کنید.

آیا اهدای خون ایمن است؟
تنها با سرنگ‌های استریل و یک بار مصرف عمل خون‌گیری انجام می‌گیرد، بنابراین در معرض هیچ عفونتی قرار نخواهید گرفت. و اگر نگران کمبود خون هستید، بهتر است نگران نباشید: بدن شما بزودی خون گرفته شده را جایگزین می‌کند. همچنین، اهدای خون شما را در معرض بیماری قرار نمی‌دهد.

اهدای خون چه مدت طول می‌کشد؟
زمان انتظار و زمانی که برای پر کردن کاغذها نیاز است برای افراد مختلف، متفاوت است. با احتساب زمان آزمایش و بازیابی، می‌توان گفت تقریبا 1 ساعت برای اهدای خون نیاز است. خود زمان خون‌گیری تقریبا 15 دقیقه طول می‌کشد.

آیا قبل از اهدای خون باید آمادگی پیدا کرد؟
قبل از اهدای خون باید به اندازه کافی غذا خورده باشید. به اندازه کافی نوشیدنی مصرف کنید تا جایگزین خون شود. و شب قبل به اندازه کافی بخوابید.

قبل از اهدای خون چه اتفاقی می‌افتد؟
از شما خواسته می‌شود تا مدارک شناسایی خود را، ارایه دهید و نمونه خون کوچکی از سر انگشتانتان گرفته می‌شود که میزان آهن خونتان را نشان دهد. اگر میزان آهن خونتان مناسب باشد، فشار و دمای بدنتان بررسی می‌شود و از شما می‌خواهند که پرسشنامه‌ای را تکمیل کنید و با یک متخصص امور پزشکی صحبت خواهید کرد. اگر سوال‌های شخصی از شما پرسیده شد، مضطرب نشوید. تمام اطلاعات شما محرمانه باقی خواهد ماند و تنها برای امنیت بیشتر شما و شخص گیرنده خون، این سوالات پرسیده خواهند شد.

چگونه خون‌گیری انجام می‌شود؟
عملیات خون‌گیری تحت شرایط کاملا استریل انجام می‌شود. یک متخصص با دستکش، بازوی شما را ضد عفونی می‌کند و سپس با یک سوزن یک بار مصرف از رگ شما خون می‌گیرد. خون از طریق لوله پلاستیکی به کیسه خون که استریل است، منتقل می‌شود. زمانی که به اندازه کافی خون گرفته شد، سوزن با احتیاط خارج می‌شود و جای آن با یک پنبه و یا گاز استریل پوشیده می‌شود.

چه مقدار خون گرفته می‌شود؟
تقریبا بدن انسان 5 لیتر خون دارد. فرد اهدا کننده خون، نیم لیتر خون اهدا می‌کند.

بعد از اهدای خون چه احساسی خواهم داشت؟
حال عمومی بیشتر اهدا کنندگان خون، بعد از اهدا خوب می‌باشد. بعضی احساس کمی سرگیجه، حالت تهوع، یا خستگی خواهند داشت. اندکی از افراد، احساس ضعف و یا گرفتگی عضلات خواهند داشت. باید تا 7 یا 8 ساعت بعد از اهدای خون، از فعالیت زیاد خودداری شود. برای برخی از نشانه‌های بعد از اهدای خون باید با انتقال خون تماس گرفته شود: غش، کبودی، بیماری، یا اسهال در هفته‌ای که خون اهدا کرده‌اید؛ نشانه‌های ویروس نیل غربی در 2 هفته و آزمایش مثبت هپاتیت و ایدز در یک سال.

بعد از اهدای خون، چه اتفاقی برای خون خواهد افتاد؟
زمانی که خون گرفته شد، برای آزمایش بیماری‌های واگیردار مورد آزمایش قرار می‌گیرد. با سانتریفیوژ، خون به اجزای سازنده آن تقسیم می‌شود: سلول‌های قرمز خون، پلاسما، و پلاکت. برای جلوگیری از عبور هرگونه عفونت پنهان در این سلول‌های ایمنی، سلول‌های سفید از خون جدا خواهند شد. خون را برای زیاد شدن عمر مفیدش، در مخزن‌های مخصوص، ذخیره می‌کنند. پلاکت‌ها فقط 5 روز عمر می‌کنند، کل خون 35 روز، و سلول‌های قرمز خون می‌توانند تا 6 هفته زنده بمانند. اگر خون به صورت صحیح ذخیره شود، پلاسما تا 10 سال، قابل استفاده خواهد بود. و هر زمان که درخواستی از یک بیمارستان ارسال شود، خون مورد نیاز، برای نجات جان بیمار، ارسال خواهد شد.

اگر بخواهم، می‌توانم دوباره خون اهدا کنم؟
بله، اما باید 56 روز صبر کنید. این زمان، حداکثر زمان لازمی است که خون شما برای جایگزینی اجزای خود احتیاج دارد: پلاسما، پلاکت‌ها، و سلول‌های قرمز خون.