مرز حریم خصوصی تا کجاست؟

R. v. Patrick, 2009 SCC 17
رعایت حریم خصوصی افراد از سوی پلیس، همواره یکی از موضوعات بحث برانگیز در دادگاه‌های کانادا بوده است. در این پرونده، دادگاه عالی کانادا رای خود را در خصوص تفتیش بدون حکم سطل زباله در املاک مسکونی از سوی پلیس و امکان نقض اصل هشتم منشور حقوق و آزادی‌های کانادا با این عمل را، اعلام کرد. شما را به خواندن این پرونده که یکی از جالب‌ترین پرونده‌های سال 2010 است، دعوت می‌کنیم.

شرح ماوقع
پلیس مظنون به این بود که آقای پاتریک در منزل خود آزمایشگاه تولید قرص‌های اکستازی راه انداخته است و در چندین نوبت کیسه‌های زباله‌ای را که در پشت ملک خود در سطل زباله می‌گذاشت، تفتیش و بررسی کرد. پلیس برای برداشتن این زباله‌ها هرگز وارد منزل آقای پاتریک نشد، اما از راه هوا برای انجام این کار استفاده کرد. پلیس از محتویات کیسه زباله که برخی از آن‌ها آغشته به مواد اکستازی بود، جهت اخذ حکم تفتیش از دادگاه و متهم کردن او استفاده کرد.
آقای پاتریک ادعا کرد که به موجب اصل 8 منشور حقوق و آزادی‌های کانادا، پلیس با جستجوی زباله‌های وی، حقوق وی را زیر پا گذاشته است.

اصل هشتم چه می‌گوید؟
“هر كس در مقابل تجسس، بازرسي يا مصادره غيرمنطقي از حق مصونيت برخوردار است.”

حکم دادگاه استانی
نظر قاضی این بود که آقای پاتریک نباید انتظار داشته باشد که کیسه‌های برداشته شده از سطل زباله او، جزو حریم خصوصی وی محسوب شود و بنابر این، توقیف کیسه‌های زباله، حکم جلب و تفتیش محل سکونت آقای پاتریک با رعایت اصول و موازین قانونی انجام شده است. قاضی ادله اثبات جرم را وارد دانست و آقای پاتریک را به تولید، نگهداری، و قاچاق مواد کنترل شده محکوم کرد.

رای دادگاه تجدید نظر آلبرتا
قضات دادگاه به اتفاق آرا محکومیت‌های آقای پاتریک را مورد تایید قرار دادند.

رای دادگاه عالی کانادا
این دادگاه به اتفاق آرا نظر داد که پلیس با برداشتن زباله آقای پاتریک و استفاده از آن جهت اخذ حکم تفتیش، حقوق قانونی مندرج در منشور او را نقض نکرده است. بنابراین، شواهد و ادله کشف شده را می‌توان جهت اثبات جرم استفاده کرد و حکم دادگاه استانی مورد تایید است. دو قاضی دلایل خود را به صورت زیر مطرح کردند.
نظر قاضی اول این بود که اگر آقای پاتریک انتظار داشت که کیسه‌های زباله جزو حریم خصوصی او باشد، چرا آن‌ها را در لبه ملک خود قرار می‌دهد تا کارگران بیایند و آن را ببرند. اگر او آن‌ها را در آستانه‌ی در یا جایی در نزدیکی‌های خانه قرار می‌داد، شرایط فرق می‌کرد. اما از آن‌جایی که او زباله را در مرز ملک قرار داده بود، تحت مراقبت نبودند و هر رهگذری می‌توانست آن‌ها را بردارد و با خود ببرد. نظر قاضی دوم این بود که وقتی آقای پاتریک کیسه‌های زباله خود را در گوشه ملک خود گذاشت، هدف او از رها کردن زباله در آن محل فقط یک چیز خاص بود و آن این بود که سیستم جمع آوری زباله شهرداری بیاید و آن را ببرد. آقای پاتریک هیچ گونه اطلاعات شخصی حاوی حریم خصوصی خود را در کیسه زباله رها نکرده بود، اگرچه زباله رها شده برای جمع آوری می‌تواند حاوی کمی اطلاعات خصوصی افراد باشد. پلیس قبل از جستجوی کیسه‌های زباله باید به ارتکاب جرم، ظن منطقی داشته باشد. در خصوص این پرونده، پلیس نسبت به راه اندازی آزمایشگاه اکستازی از سوی آقای پاتریک، ظن منطقی داشت و بنابراین، تفتیش انجام شده ناقض حقوق مندرج در اصل 8 منشور نیست.