اطلاعاتی جامع در مورد اعتبار مالی

این روزها به دلیل افزایش محسوس وابستگی مردم به اعتبارات بانکی داشتن اطلاعات در زمینه گزارشات و امتیازات اعتباری دارای اهمیت زیادی است.
در این مقاله شما با امتیازات اعتباری، چگونگی تعیین، دلایل اهمیت آن‌ها و در پایان با ذکر چند نکته در مورد کسب و نگهداری اعتبار بانکی خوب آشنا می‌شوید.

امتیاز اعتباری چیست؟
زمانی که شما از اعتبار خود استفاده می‌کنید در واقع شما پولی را قرض می‌گیرید و پرداخت آن را در مدت زمان مشخصی تضمین می‌کنید. امتیاز اعتباری در واقع روشی آماری برای تعیین میزان پولی است که فرد در صورت قرض گرفتن قادر به باز پرداخت آن است.
دفاتر اعتباری فاکتورهای مختلفی را برای بررسی این امتیازات مد نظر قرار می‌دهند. گروهی از آنان تنها به اطلاعاتی که در گزارشات اعتباری شما هست بسنده می‌کنند. فاکتورهای اولیه جهت محاسبه امتیاز اعتباری یک فرد شامل سابقه پرداخت‌های اعتباری او، بدهی‌های جاری او، طول مدت سابقه اعتباری، نوع اعتبار و دفعات درخواست اعتبار جدید است. از آن جایی که سیستم‌های امتیاز بندی بر اساس معیارهای متفاوتی بررسی می‌شوند دو دفتر اعتباری عمده در کانادا به نام‌های Equifax Canada و Trans Union Canada ممکن است در ارزیابی یک فرد با گزارش اعتباری یکسان امتیازهای مختلفی را ارایه بدهند.
شما احتمالا با اصطلاح نمره‌های اعتباری آشنا هستید. این امتیازها بین ارقام 350 (با ریسک زیاد) و 850 (با ریسک کم) در نوسان هستند.

رتبه بندی اعتباری چیست؟
در بسیاری کشورها از جمله آمریکا و کانادا علاوه بر امتیاز اعتباری از یک مقیاس رتبه بندی 1-9 هم برای تعیین اعتبار شخصی شما استفاده می‌شود.
رتبه یک نشان دهنده این است که شما صورت حساب‌های پرداختی خود را ظرف مدت 30 روز تا تاریخ مقرر پرداخت کرده‌اید. رتبه 9 به این معنا است که شما هرگز صورت حساب‌های خود را در زمان تعیین شده آن پرداخت نکرده‌اید .
در این روش رتبه بندی هر نمره با یکی از حروف R-I-O دنبال می‌شود. برای مثال این حروف هر کدام نشان دهنده نوع اعتبار ی است که شما استفاده می‌کنید.

I : به این معنا است که شما برای گرفتن وامی مثل وام ماشین اقدام کرده‌اید. در این صورت یک بار پولی را قرض می‌کنید و آن پول را در مدت زمان مشخصی به تناوب باز پرداخت می‌کنید تا وام شما تمام شود.
O: به این معنا است که شما اعتبار بدون محدودیت دارید مثل خط اعتباری که به این دلیل می‌توانید هر زمان که نیاز داشتید تا مقدار معینی که خط اعتباری شما است پولی را قرض کنید و بدهی خود را در پایان هر دوره پرداخت نمایید. این دسته بندی شامل وام‌های دانشجویی است که نباید تا پایان زمان تحصیل پرداخت شوند.
R: به معنی این است که شما اعتبار در گردش دارید. به این صورت که شما پرداخت‌های معمول خود را در مقادیر متفاوتی بسته به حساب خود پرداخت می‌کنید و می‌توانید پول بیشتری را تا محدوده اعتباری خود قرض کنید. کارت‌های اعتباری مثال خوبی برای اعتبار در گردش هستند. متداول‌ترین استاندارد رتبه بندی حساب‌ها در آمریکای شمالی این مدل است .
برای مثال در صورتی که پرداخت‌های خود را به موقع انجام دهید رتبه R1 و اگر بدهی خود را اصلا پرداخت نکنید رتبه R9 را می‌گیرید.
این طبقه بندی نوعی سیستم طبقه بندی است که با عناوین به مو قع، یک ماه دیر کرد، دو ماه دیر کرد و ….. تعریف می‌شود.

چه عواملی رتبه اعتباری شما را افزایش می‌دهد؟
زمانی که شما پولی را قرض می‌کنید فردی که به شما پول قرض داده است اطلاعاتی را به دفتر اعتباری ارسال می‌نماید که به عنوان گزارش اعتباری قلمداد می‌شود و نمایانگر این است که شما چگونه بدهی خود را پرداخت کرده‌اید. بر اساس اطلاعات موجود در گزارش اعتباری دفاتر اعتباری از روی پنج فاکتور عمده امتیاز شما را تعیین می‌کنند:
– عملکرد اعتباری قبلی
– سطح بدهی کنونی
– مدت زمان اعتبار موجود
– انواع اعتبار موجود
– درخواست برای اعتبار جدید
گرچه تمام این عوامل در محاسبه امتیازات اعتباری موثر هستند ولی هر کدام ارزش متفاوتی در تعیین اعتبار فرد دارد.
نمودار زیر نمایانگر میزان تاثیر هر فاکتور است .
. 35 % عملکرد اعتباری قبلی
. 30 % سطح بدهی کنونی
. 15 % مدت زمان اعتبار جدید
. 15 % نوع اعتبار موجود
. 5 % پیگیری برای اعتبار جدید

همان طور که در نمودار بالا مشاهده می‌کنید نمره اعتباری شما بیش از هر چیز به عملکرد اعتباری قبلی شما بستگی دارد. گر چه راه‌های فراوانی برای افزایش امتیاز اعتباری وجود دارد اما بهترین راه این است که سابقه اعتباری شما نشان دهنده این موضوع باشد که شما بدهی‌های خود را نسبتا سریع پرداخت کرده‌اید. به علاوه داشتن سطوح پایین بدهی، سابقه طولانی اعتباری و خودداری از تقاضای مداوم برای اعتبار جدید کمک می‌کند که شما نمره اعتباری خود را افزایش دهید. ولی به طور کلی کمیسیون تجارت فدرال روش‌ها و فرمول‌های خاصی برای بررسی امتیاز اعتباری افراد دارد.

به چه دلیل رتبه بندی اعتباری دارای اهمیت است؟
زمانی که شما تقاضای کارت اعتباری، وام مسکن و یا حتی تلفن می‌کنید رتبه اعتباری شما مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. گزارش‌های اعتباری به فروشگاه‌ها این اطمینان را می‌دهد که از شما چک قبول کنند و به بانک‌ها این اطمینان را می‌دهد که کارت اعتباری جدید برای شما صادر کنند. بر اساس امتیاز اعتباری، وام دهندگان میزان ریسکی که وام دادن به شما برای آن‌ها در پی دارد را تعیین می‌کنند.
بر اساس نظریه‌های مالی با افزایش ریسک اعتباری علاوه بر وام در خواستی از شما مبلغی اضافی گرفته می‌شود. اساسا اگر شما امتیاز اعتباری پایینی داشته باشید وام دهنده از پرداخت پول به شما اجتناب می‌کند و در عوض به شما نسبت به کسی که امتیاز اعتباری خوبی دارد پول با بهره بالاتر می‌دهد.
جدول زیر نشان می‌دهد که افراد با نمره‌های اعتباری مختلف برای یک مبلغ وام یکسان بهره‌های متفاوتی را پرداخت می‌کنند.
تفاوت در بهره و باز پرداخت پول تاثیر زیادی در پرداخت‌های ماهیانه دارد و همانطور که ملاحظه می‌کنید امتیاز اعتباری شما در موارد گوناگونی روی وام شما موثر است.

نکاتی برای حفظ یا بالا نگه‌داشتن امتیاز اعتباری
. وام خود را در زمان تعیین شده و به مقدار صحیح پرداخت کنید.
. اجتناب از زیاد کردن کارت‌های اعتباری؛ کارت‌های اعتباری که از طریق پست دریافت می‌کنید ممکن است در وهله اول وسوسه انگیز باشند اما آن‌ها کمکی به افزایش امتیاز اعتباری شما نمی‌کنند.
. هرگز صورت حساب‌های عقب افتاده را ندیده نگیرید. در صورتی که برای باز پرداخت بدهی خود مشکل دارید با وام دهنده خود تماس بگیرید و مشکل را مطرح نمایید. آن‌ها اغلب در صورتی که در جریان مشکل قرار بگیرند انعطاف پذیر هستند.
. به نوع اعتباری که استفاده می‌کنید دقت نمایید. اعتبار موجود از شرکت‌های اعتباری می‌تواند بر روی امتیاز شما اثر منفی داشته باشد.
تا جایی که می‌توانید بدهی خود را پایین نگه دارید.
. تعداد تقاضاهای خود برای بررسی اعتبار را محدود کنید. زمانی که گزارش اعتباری شما مورد بررسی قرار می‌گیرد این مورد به عنوان یک فاکتور منفی تلقی می‌شود.
. اعتبار در یک شب ساخته نمی‌شود. بهتر است که تاریخچه اعتباری طولانی‌تری را به وام دهنده بدهید. سابقه طولانی یک اعتبار خوب بر تاریخچه خوب اعتبار در زمان کوتاه ارجح است و به‌طور کلی سابقه طولانی به اعتبار شما کمک می‌کند.

سخن آخر
این روزها اعتبار دارای اهمیت زیادی است و سهل انگاری در این امر می‌تواند به سلامت مالی شما آسیب برساند. آگاهی از اینکه امتیاز اعتباری شما چگونه بررسی می‌شود نیز دارای اهمیت زیادی است. با توجه کردن به نکاتی که در این مقاله ذکر شد شما می‌توانید امتیاز اعتباری خود را حفظ نموده یا افزایش دهید.

نویسنده: سینا شفیعی