دانشمندان دقیقا نمیدانند چه چیزی باعث میشود که شخصی چپ دست شود اما، تحقیقات نشان میدهد که ترکیبی از مسایل ژنتیکی و محیط اطراف هر شخص به چپ دست شدن او میانجامد. همچنین، محققین نشان دادهاند که نحوه فعالیت مغز افراد راست دست و چپ دست از هم متفاوت میباشد. صرف نظر از این که چه عاملی باعث چپ دستی میشود، دانشمندان دریافتهاند که برخی از ویژگیهای شخصیتی در افراد چپ دست غالب است. در ادامه به بررسی برخی از این تفاوتها و ویژگیها خواهیم پرداخت.
جنون در افراد چپ دست
تحقیقات نشان داده است که احتمال چپ دست بودن افرادی که به بیماریهای روانی مبتلا میشوند، 20 درصد بیشتر میباشد. محققین در دانشگاه Yale و مرکز پزشکی دانشگاه Texas Southwestern به ارزیابی 107 بیمار در کلینیکهای روانپزشکی سرپایی پرداختند. در رابطه با اختلالاتی مانند افسردگی و دوقطبی بودن، احتمال چپ دست بودن بیمار برابر 11 درصد و در رابطه با بیماریهای روانی مانند اسکیزوفرنی و اختلال اسکیزوافکتیو، احتمال چپ دست بودن بیمار 40 درصد میباشد.
رابطه دست راست یا چپ در سلامت
بر اساس مقالهای که در سال 2010 در زمینه طب کودکان به چاپ رسید، مشخص شد که احتمال ابتلای چپ دستها به برخی از اختلالات خلقی بالا میباشد. دانشمندان دقیقا نمیدانند این پدیده را چگونه توضیح دهند ولی بیشتر آنها معتقدند که نحوه قرار گرفتن عصبها در مغز با این موضوع مرتبط میباشد. مغز انسان به دو بخش سمت راست و سمت چپ تقسیم میشود. 30 درصد از چپ دستها، یا بیشتر از سمت چپ مغزشان استفاده میکنند و یا از هر دو نیمکره و هیچ کدام بر دیگری غالب نیست. بر اساس نظر دانشمندان، اگر یک نیمکره بر دیگری غالب باشد، عملکرد مغز بهتر میشود و به همین دلیل است که احتمال اختلالات یادگیری و اختلالات مغزی در برخی چپ دستها بالاست. با این حال، در رابطه با دیگر شرایط سلامت بدن، چپ دستها ممکن است خوش شانس تر باشند. نتایج منتشر شده از یک نظرسنجی در مجله Laterality نشان داد که احتمال ابتلا به آرتروز و زخم معده در چپ دستها پایینتر است.
شنوایی افراد چپ دست
چپ دستها، صداهایی را که به کندی تغییر میکنند، راحتتر از راست دستها میشنوند. محققانی که این مطالعه را انجام دادند به این نتیجه رسیدند که نیمکرههای راست و چپ مغز به شنیدن صداهای متفاوتی اختصاص دارد. نیمکره سمت چپ که دست راست را کنترل میکند، صداهایی که به سرعت تغییر میکنند (مانند حروف بی صدا) را بیشتر دوست دارد. درحالی که نیمکره سمت راست که دست چپ را کنترل میکند، صداهایی که به کندی تغییر میکنند (مانند بخشهای کلمات و لحن گفتار) را بیشتر دوست دارد.
دوران غارنشینی و چپ دستها
راست دست بودن پدیدهای نیست که مربوط به دنیای مدرن باشد، 500 هزار سال است که بشر غالبا از دست راست خود استفاده میکند. اخیرا محققان دانشگاه Kansas راست دست بودن یا چپ دست بودن انسانهای زمانهای پیشین را از روی دندانهای آنها مشخص کردهاند. این تحقیق نشان میدهد که وقتی پیشینیان میخواستند پوست حیوانات را بکنند، یک طرف لاشه را در دست خود و طرف دیگرش را در دهان خود نگه میداشتند.
هنر در افراد چپ دست
سالهاست که چپ دستها قدرت خلاقیت خود را به رخ بقیه میکشند. شواهدی وجود دارد که افراد چپ دست حداقل در یک زمینه برتری دارند و آن هم تفکر واگراست. این نوع تفکر، روشی است برای خلق ایدههای مختلف که تمام راه حلهای ممکن را بررسی میکند. برای فهمیدن این که آیا چپ دستها بیشتر از راست دستها به سراغ مشاغل خلاقانه میروند، اعضای Left-Handers Club از بیش از 2 هزار چپ دست، راست دست و کسانی که از دو دست خود استفاده میکنند، نظرسنجی به عمل آوردند و به این نتیجه رسیدند که چپ دستها معمولا از این مزیت خود استفاده کرده و مشاغلی در زمینه هنر، موسیقی، ورزش و فناوری اطلاعات انتخاب میکنند.
ما به چپ دستها رای میدهیم
صرف نظر از تمایلات سیاسی رئیس جمهورهای اخیر آمریکا، درصد بالایی از آنها چپ دست هستند. این لیست شامل اوباما، بیل کلینتون، جرج دبلیو بوش و جرالد فورد و همچنین رئیس جمهورهای پیشین مانند جیمز گارفیلد و هری ترومان میباشد. در حقیقت، بر اساس مطالعهای که اخیرا توسط هلندیها انجام شده، سیاستمداران چپ دست در مناظرههای تلویزیونی موفقیتهای بیشتری دارند. تحقیقات نشان میدهد که به طور کلی، معمولا مردم ژستهایی که با دست راست انجام میشود را به چیزهای «خوب» و ژستهایی که با دست چپ انجام میشود را به چیزهای «بد» ربط میدهند. از آنجایی که تلویزیون تصویر را معکوس نشان میدهد، چپ دستها کسانی هستند که ژستهای آنها با دست راست نشان داده میشود.
ورزش در افراد چپ دست
اسطوره ورزش گلف (Phil Mickelson)، اعجوبه تنیس (Rafael Nadal) و قهرمان بوکس (Oscal de la Hoya) همه چپ دست هستند. بر اساس تحقیقی که توسط نویسنده کتاب معمای چپ دست بودن انجام شد، چپ دستها در ورزشهایی که دو رقیب روبروی هم قرار میگیرند (مانند تنیس، بوکس و بیس بال)برتری دارند. نویسنده کتاب به این حقیقت اشاره میکند که چپ دستها فرصتهای بسیار زیادی دارند تا در برابر حریفهای راست دست تمرین کنند (چون تعداد راست دستها بسیار زیاد است).
ترس در افراد چپ دست
بر اساس تحقیق ارایه شده در کنفرانس سالانه جامعه روانشناسان بریتانیا، آدمهایی که دستِ چپ آنها غالب است، بیشتر از کسانی که از دست راست خود استفاده میکنند، تحت تاثیر ترس قرار میگیرند. بدیهی است که دو طرف مغز، نقشهای متفاوتی در استرس پس از سانحه (PTSD) بازی میکنند و به نظر میرسد که سمت راست مغز بیشتر درگیر ترس میشود.
چپ دستها خجالتیتر هستند
ممکن است به نظر برسد چپ دستها ناراحت یا عصبانی شدهاند ولی آنها فقط افرادی خجالتی هستند که نسبت به رفتار خود حساس میباشند. در حقیقت، بر اساس مطالعات انجام شده، محققان بر این باورند که چپ دستها در مقایسه با راست دستها معمولا بیشتر از بروز احساسات خود جلوگیری کرده و احساس خجالت و شرمندگی میکنند.
چپ دستها عصبانیتر میشوند
بر اساس مقالههای چاپ شده در مجله بیماریهای اعصاب و روان، چپ دستها بیشتر مستعد داشتن احساسات منفی هستند. از آن گذشته، به نظر میرسد درک و کنکاش در احساسات نیز برای آنها مشکلتر است. این قضیه به ارتباط بین دست و مغز مربوط میشود. در مطالعات انجام شده، در مقایسه با راست دستها، وقتی شرکتکنندگان چپ دست میخواستند احساسات و حالتهای درونی خود را نشان دهند، فعالیت بین نیمکره راست و چپ مغزشان دچار عدم تعادل میشد.
تمایل به مشروبات الکلی
شایعهای وجود دارد که میگوید احتمال معتاد شدن به الکل در چپ دستها بالاتر است. با این حال، تحقیقات شفافی در این زمینه صورت نگرفته و مطالعات انجام شده با تعداد نمونههای کم بوده است. شاید بتوان گفت که اگرچه چپ دستها برای معتاد شدن به الکل مستعدتر از راست دستها نیستند اما، بیشتر از مشروبات الکلی استفاده میکنند.
روز چپ دستها
13 آگوست روز جهانی چپ دستهاست. چپ دستهای سراسر دنیا، هر ساله این روز را که در سال 1992 توسط باشگاه چپ دستهای مستقر در انگلیس بنا نهاده شد، جشن میگیرند و هدف آن افزایش سطح آگاهی نسبت به نوع زندگی چپ دستها میباشد. مراسم این روز چگونه انجام میشود؟ مکانی را به این جشن اختصاص میدهند که درآن، همه چیز باید به شیوه چپ دستها انجام شود. راست دستهایی هم که به این محدوده وارد میشوند باید از این قوانین پیروی کنند.
Join the Conversation