آیا از خطای پزشکان می توان گذشت؟

خطای پزشکی به هرگونه بی‌احتیاطی یا اشتباه در رفتار تخصصی متخصصان بهداشت و سلامت مانند پزشکان، دندانپزشکان، پرستاران، کایروپرکتیست‌ها یا فیزیوتراپ‌ها، و بینایی‌سنج‌ها گفته می شود. معمولاً دعوای حقوقی با موضوع خطای پزشکی پیچیدگی خاص خود را دارند، چرا که اثبات آن کار آسانی نیست و از طرفی گران و پرهزینه است. این دعاوی در حوزه پر پیچ و خم خسارات حقوقی و حقوقِ بی احتیاطی، بررسی می‌شود. این نکته را به یاد داشته باشیم که حقوق، متخصصان را بی‌عیب و نقص نمی‌بیند. اگر اشتباهِ رخ داده شده، به گونه‌ای باشد که هر متخصصِ معقول و متعارفِ دیگری نیز که در همان شرایط قرار گیرد، ممکن باشد آن اشتباه را مرتکب شود، درنتیجه شخص خاطی مسئول آسیب‌ها و خسارات وارده نخواهد بود.

برای پیروزی در یک دعوای حقوقی علیه یک متخصص، باید بتوانید ثابت کنید که او اقدامات احتیاطی و حرفه‌ای معقول و استاندارد را که هر متخصص دیگری در آن شرایط انجام می‌دهد، انجام نداده است. مثلاً چنانچه پزشک معالج شما، کلیه خطرات احتمالی در خصوص روش درمانی که برای شما انتخاب کرده را به شما نگوید، برای تشکیل پرونده خطای پزشکی علیه او، زمینه مناسبی در اختیار شما قرار دارد. البته استاندارد پزشکی، بستگی به عواملی مانند نوع بیماری و همچنین نوع درمان نیز دارد.

کلیه متخصصان حوزه پزشکی، نسبت به بیماران دارای تعهداتی هستند. پیش از شروع اقدامات درمانی، متخصصان باید کلیه خطرات احتمالی روش درمان را با جزییات به بیمار بگویند و درباره روش‌های درمانی دیگر با او صحبت کنند. این تعهدات برای هر رشته در حوزه پزشکی، بر اساس قانون و دستورالعمل‌های ادارات و مجامع تخصصی اداره کننده آن حوزه، حسب مورد وضع و اجرا می‌شود.

فارغ از اینکه شما دعوای حقوقی علیه یک متخصص پزشکی را در دادگاه طرح کرده‌اید یا خیر، می‌توانید هرگونه رفتار غیرحرفه‌ای و خطای پزشکی متخصصین این حوزه را، از طریق شکایت به سازمان تخصصی اداره کننده آن حوزه نیز پیگیری کنید. برای شکایت صنفی علیه یک پزشک، باید به دانشکده پزشکی و جراحی، و برای شکایت علیه یک دندانپزشک، باید به دانشکده سلطنتی جراحان دندان آونتاریو مراجعه کنید. البته فراموش نکنید این مجامع تخصصی، حتی اگر خطای پزشکی و قصور متخصص را تایید کنند، ممکن است دستوری برای جبران خسارت مالی شما صادر نکنند. آنان بیشتر به دنبال حفظ نظم و انضباط حرفه‌ای در بین اعضای جامعه تخصصی خود هستند.

چنانچه تصمیم به طرح دعوای حقوقی بابت قصور و خطای پزشکی گرفته‌اید، برای پیروزی در این دعوی، چند نکته را باید به یاد داشته باشید:
نخست آن که باید بتوانید ثابت کنید که متهم، (پزشک، پرستار، … و یا بیمارستان) موظف به رعایت احتیاط و مقررات قانونی در رفتار با شما بوده است. در این خصوص کافی است ثابت کنید که شما بیمار بوده‌اید و به متخصص مراجعه و به درمان و رفتار او اعتماد کرده‌اید. دوم باید ثابت کنید که متخصص، از رفتار حرفه‌ای و مقررات قانونی صنف خود تخطی کرده است. این موضوع نیز با مقایسه رفتار متخصص مورد شکایت، با رفتاری که یک متخصص معقول در آن حوزه در شر ایط مشابه انجام می‌دهد قابل اثبات است. اگر رفتار متهم با رفتاری که در حالت معمول، یک متخصص انجام می‌دهد همخوانی داشته باشد، اثبات قصور و خطای پزشکی دشوار خواهد بود.
در نهایت شما باید ثابت کنید که از این قصور یا خطای پزشکی، دچار خسارت یا آسیب جسمی شده‌اید.
همچنین باید بتوانید رابطه آسیب وارد شده و خسارت را با خطای متخصص پزشکی مورد شکایت ثابت کنید. اگر ثابت شود که آسیب وارد شده به شما ناشی از وضعیتی بوده که پیش از شروع درمان وجود داشته و یا آسیب، ناشی از رفتار خود شما پس از درمان باشد، ممکن است مسئولیتی متوجه متخصص پزشکی نگردد و شما دعوی را ببازید.گرچه رسیدگی به پرونده‌های پزشکی و مراحل آن زمان‌بَر و طولانی است، اما در هرحال فراموش نکنید که برای اثبات موارد فوق در پرونده‌های خطای پزشکی، لزومی ندارد همانند پرونده‌های کیفری، دلایل قطعی و بدون شک و ابهام ارایه کنید.
بلکه کافی است برابر آنچه در پرونده‌های حقوقی عمل می‌شود، دلایل شما قوی تر از دلایل طرف دعوای شما باشد. همچنین وکیل شما لازم است دقت لازم در انتخاب طرف دعوی داشته باشد. چنانچه نقص ابزار آلات و تجهیزات پزشکی در جریان جراحی منجر به ورود آسیب یا خسارت به بیمار شود، طرح دعوی علیه جراح، انتخاب درستی نخواهد بود و باید بیمارستان و شرکت سازنده دستگاه، طرف دعوی قرار گیرد.
در صورتی که نهایتاً در پرونده پیروز شوید، دادگاه می‌تواند حکم به جبران خسارات وارد شده به شما بابت خسارت های مالی وارد شده، هزینه‌های حقوقی و قانونیِ پرداخت شده و همچنین جبران دردها و آسیب‌های جسمی وارد بر شما صادر کند.